Βαλπαραΐσο

(Valparaiso). Πόλη (295.203 κάτ. το 2000) της Χιλής, στα παράλια του Ειρηνικού ωκεανού. Είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στην ακτή του ομώνυμου κόλπου και αποτελεί πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας (902.533 κάτ. το 2000) και του ομώνυμου γεωγραφικού διαμερίσματος (16.396 τ. χλμ., 1.561.406 κάτ. το 2000). Ενώνεται με την πόλη Βίνια-ντελ-Μαρ (319.141 κάτ. το 2000). Το Β. ιδρύθηκε το 1536 από τους Ισπανούς. Το 1674, οι κάτοικοι, για ν’ αντιμετωπίσουν τις επιδρομές των πειρατών, την οχύρωσαν με τείχη. Κατά τον πόλεμο της ανεξαρτησίας της Χιλής, η πόλη κάηκε από τους Ισπανούς. Το 1832 όμως ανοικοδομήθηκε και έγινε το κυριότερο λιμάνι της Νότιας Αμερικής. Στον πόλεμο με τους Ισπανούς (1866) βομβαρδίστηκε από μοίρα του ισπανικού στόλου. Από τις αρχές του 18ου αι. και μετά, η πόλη δοκιμάστηκε από συχνούς και ισχυρούς σεισμούς. Σήμερα, το Β. είναι η δεύτερη μετά το Σαντιάγκο βιομηχανική πόλη της Χιλής και μεγάλης σημασίας λιμάνι. Έχει εργοστάσια μηχανοκατασκευών, υφασμάτων και δερμάτινων ειδών, χυτήρια, βιομηχανία χημικών προϊόντων, δεξαμενή επιδιόρθωσης πλοίων, βιομηχανία τροφίμων και ελαφρά βιομηχανία. Είναι οδικός κόμβος και αφετηρία της σιδηροδρομικής γραμμής που περνάει από το Σαντιάγκο και καταλήγει στο Μπουένος Άιρες, στον Ατλαντικό ωκεανό. Στο κάτω μέρος της πόλης βρίσκονται μεγάλα δημόσια κτίρια, λεωφόροι, πλατείες, το πανεπιστήμιο, το πολυτεχνείο και η ναυτική ακαδημία. Το δημαρχείο στην πλατεία Σοτομαγιόρ της πόλης Βαλπαραΐσο, που διαθέτει το σημαντικότερο λιμάνι όχι μόνο της Χιλής, αλλά και ολόκληρης της ΝΑ ακτής του Ειρηνικού (φωτ. Tomsich).